Dünya'nın Levha Hareketleri ve İç Yapısı
Table of Contents
- Giriş
- Yeryüzündeki Levha Hareketleri
- Diverjent Levha Hareketleri
- Konverjent Levha Hareketleri
- Transform Levha Hareketleri
- Dünya'nın İç Yapısı
- Kabuk
- Kıtasal Kabuk
- Denizel Kabuk
- Mantle
- Manto Katmanları
- Konveksiyon
- Çekirdek
- Levhaların Birleşme ve Ayrılma Alanları
- Okyanusal-Okyanusal Konverjans
- Kıtasal-Okyanusal Konverjans
- Kıtasal-Kıtasal Konverjans
- Depremler ve Volkanlar
- Depremler
- Volkanlar
- Dünyadaki Önemli Volkanlar
- Dağ Oluşumu
- Orogenez Süreci
- Dağların Oluşumu
- Dünya'nın Şekillenişi
- Erozyon
- Sedimentasyon
- Kıtasal Kayma
- Özet
- Kaynaklar
Giriş
Merhaba herkese! Earth and Space Science 101'e hoş geldiniz. Bu dersin ilk dersi olduğu için, sizi burada ağırlamaktan mutluluk duyuyorum. Ben Stephanie Welch, Güneydoğu Üniversitesi'ndeki Bilim ve Teknoloji Fakültesi, Kimya ve Fizik Bölümü'nde Dünya Bilimleri öğretmeniyim. Bu dersin metin içeriğinde size Dünya ve uzay bilimlerini anlatacağım.
Yeryüzündeki Levha Hareketleri
Dersimizin bu bölümünde, Dünya'nın yüzeyindeki levha hareketlerine odaklanacağız. Bu hareketler diverjent, konverjent ve transform hareketler olacaktır.
Diverjent Levha Hareketleri
Diverjent levha hareketleri, levhaların birbirlerinden uzaklaştığı hareketlerdir. Bu hareketler sırasında yeni kabuk malzemesi oluşur ve okyanus sırtları oluşur. Örneğin, Atlas Okyanusu'ndaki orta okyanus sırtı bu hareketin bir örneğidir.
Konverjent Levha Hareketleri
Konverjent levha hareketleri, levhaların birbirine doğru hareket ettiği hareketlerdir. Bu hareketler sırasında levhalardan biri diğerinin altına dalar ve bir subdüksiyon zonu oluşur. Bu sonuçta volkanlar, dağlar ve depremler gibi çeşitli jeolojik oluşumlar meydana gelir.
Transform Levha Hareketleri
Transform levha hareketleri, levhaların yan yana hareket ettiği hareketlerdir. Bu hareketler sırasında levhalar birbirine sürtünerek kayar. Bu sürtünme, sık sık depremlere neden olur.
Dünya'nın İç Yapısı
Dünya'nın iç yapısı, kabuk, manto ve çekirdek olmak üzere üç ana bölümden oluşur.
Kabuk
Dünya'nın en dış katmanıdır. Kıtasal kabuk ve denizel kabuk olmak üzere iki farklı tipte kabuk vardır. Kıtasal kabuk, kıtaların altında yer alan daha hafif ve kalın bir kabuktur. Denizel kabuk ise okyanus tabanının altında yer alan daha yoğun ve ince bir kabuktur.
Manto
Kabuğun altında yer alan katmandır. Manto, litosfer ve astenosfer olmak üzere iki bölümden oluşur. Litosfer, kabuk ile birlikte yer alır ve kırılgan hareketlere katılır. Astenosfer ise astenik yani plastik bir yapıya sahiptir ve litosferin üzerinde hareket eder.
Çekirdek
En iç katmandır ve en yoğun malzemeden oluşur. Dış çekirdek, sıvı halde bulunan demir ve nikel gibi elementlerden oluşurken, iç çekirdek katı yapıdadır.
Bu şekilde Dünya'nın iç yapısı ve yeryüzündeki levha hareketleri hakkında genel bir bilgi vermiş olduk. Şimdi daha ayrıntılı olarak her bir konuya detaylıca değineceğiz.
[Devam ediyor]