Lojistik Yönetimi ve Taşıma Türleri | Türkçe
İçindekiler
- Lojistik Yönetimi
- 1.1 Lojistik Yönetimi Nedir?
- 1.2 Lojistik Yönetiminin Önemi
- Taşıma
- 2.1 Taşımanın Önemi
- 2.2 Taşıma Türleri
- 2.2.1 Karayolu Taşımacılığı
- 2.2.2 Denizyolu Taşımacılığı
- 2.2.3 Demiryolu Taşımacılığı
- 2.2.4 Havayolu Taşımacılığı
- 2.2.5 Boru Hattı Taşımacılığı
- 2.2.6 İntermodal Taşımacılık
- Depolama
- 3.1 Depolamanın Önemi
- 3.2 Depo Türleri
- 3.2.1 Özel Depolar
- 3.2.2 Genel Depolar
- 3.2.3 Devlet Depoları
- 3.2.4 Gümrüklü Depolar
- 3.2.5 Kooperatif Depoları
- 3.2.6 Otomatik Depolar
- 3.2.7 Kontrollü Ortamlı Depolar
- 3.2.8 Dağıtım Merkezleri
- Ambalajlama
- 4.1 Ambalajlamanın Önemi
- 4.2 Ambalajlama Süreci
🚛 Lojistik Yönetimi
1.1 Lojistik Yönetimi Nedir?
Lojistik yönetimi, geniş bir tedarik zinciri fonksiyonunun bir parçası olup malzemenin fiziksel akışını ve depolanmasını planlar, yönetir ve gerçekleştirir. Lojistik faaliyetler, ileri ve geri yönlü doğru bilgi akışını da yönetir. Ticari işletmelerde lojistik, doğru ürünün doğru maliyetle, doğru müşteriye, doğru zamanda ve doğru miktarda, ürünün doğru koşullarında bulunmasını sağlama anlamına gelir. Lojistik yönetimi faaliyetleri, giriş ve çıkış taşımacılığı, filo yönetimi, tersine lojistik, depolama, malzeme taşıma, sipariş karşılama, lojistik ağı tasarımı, envanter kontrolü ve üçüncü taraf lojistik hizmet sağlayıcılarının yönetimi gibi temel faaliyetleri içerir.
1.2 Lojistik Yönetiminin Önemi
Lojistik yönetimi, bir işletme için önemli ve kritik bir fonksiyondur. İşletmeler için uygun lojistik yönetimi fonksiyonlarına sahip olmanın birden çok nedeni vardır:
- Ürünlerin en ekonomik, güvenli, verimli ve zamanında şekilde sevk edilmesini sağlamak, şirketin maliyet kontrolüne ve müşteri memnuniyetine katkıda bulunur.
- Lojistik yönetimi faaliyetleri, taşıma süreçlerini sürekli optimize etmeyi ve kesintileri ortadan kaldırmayı hedefler. Bu nedenle, müşteri memnuniyeti üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir ve daha iyi müşteri hizmeti, bir şirketin markasına iyi bir itibar kazandırabilir ve daha fazla iş üretebilir.
- Günümüz dünyasında bilgi teknolojisi, lojistiğin gönderi takibini gerçek zamanlı olarak izleme, rotalama optimizasyonu ve esnekliği artırma konusunda daha fazla esneklik kazanmasına yardımcı olmuştur. Dolayısıyla, toplamında lojistik yönetimi, genel taşıma maliyetlerini azaltma, müşteri hizmetini iyileştirme, artan görünürlük ve dolayısıyla firma itibarı ve daha fazla iş üretme gibi önemli faydalar sağlar.
🚚 Taşıma
2.1 Taşımanın Önemi
Taşıma, bir noktadan başka bir noktaya bir şeyin hareket etme sürecidir. Tedarik zinciri ağı içinde malzemelerin fiziksel olarak bir yerden başka bir yere taşınmasında taşıma önemli bir rol oynar. İyi bir taşıma ağı, malzemelerin pürüzsüz bir şekilde akmasına yardımcı olur. Taşıma, malzemelerin bir yerden diğerine hareket etme sürecinde zaman ve yer faydası yaratır.
2.2 Taşıma Türleri
2.2.1 Karayolu Taşımacılığı
Karayolu taşımacılığı, taşımacılık çeşitleri arasında son derece esnek olabilir. Bir yerel taşıyıcının doğru türde ekipmana sahip olmaması durumunda dahi, bu hizmetin alıcı için özel taşıyıcı gibi uyarlanabilme yeteneği, göndericiye ek kolaylık sağlar. Kamyoncular, tam yük ve parsiyel yük taşıma hizmetleri sunarlar, ancak karayoluyla yapılan gönderilerin çoğu küçük ve parsiyel yüklerle ilgilidir. Motorlu taşıyıcılar, kendi kara yolunu oluşturma ve bakımını yapma zorunluluğu olmamasının avantajına sahiptir. Ancak, hizmet kalitesi sürekli bir sorundur, kayıp ve hasar talepleri yüksek olur ve sıklıkla transfer noktalarında büyük miktarda küçük gönderilerin yeniden elleçlenmesi nedeniyle hizmet yavaş olabilir.
2.2.2 Denizyolu Taşımacılığı
Denizyolu taşımacılığı, ülke içinde nehirler ve kanallar boyunca yapılan taşımacılığı ifade eder. Hız yavaştır ve su yolları sel sularının tıkanmasıyla daha da yavaşlar. Ancak, su büyük hacimli ve ağır yükleri taşıyabilir. Bu hacimli yükler genellikle kömür, petrol, tahıl ve demir cevherinden oluşur. Su taşımacılığının bazı türlerinin kapasitesi oldukça büyüktür.
2.2.3 Demiryolu Taşımacılığı
Demiryolu taşımacılığı, dünyanın neredeyse her ülkesinin ulaşım tarihinde gurur duyduğu bir yere sahiptir. Demir yolunun ana avantajlarından biri, büyük mesafelerde büyük miktarlarda ürün taşıma yeteneğidir. Son yıllardaki birkaç teknolojik yenilik, genellikle demiryolu sevkiyatlarında taşınan ürün türünü dikkate alarak demiryolu hizmetlerini genel olarak iyileştirmiştir. Demiryolu sevkiyatının çoğunun taşındığı yüklerin çoğu kömürdür. Tarım ürünlerinin de önemli bir kısmı demiryolu taşımacılığı ile taşınır. Demiryolu hizmetleri nispeten yavaş ve esnek değildir, ancak hava ve motorlu taşıyıcılardan daha ucuz olup uzun mesafelerde rekabet edebilir.
2.2.4 Havayolu Taşımacılığı
Havayolu taşımacılığı genellikle hızlı bir taşıma şekli olarak kabul edilir, ancak taşıma ücretleri buna uygun olarak yüksektir. Montaj hattını kapatmadan bir montaj hattında çalışan bir parçayı bir parçanın montaj hattına teslim etme veya bir değerli müşteriye teslim tarihini karşılamak için önemli bir faktör olduğunda genellikle daha ucuz bir taşıma yöntemi kullanılabilir. Havayolu yönetimi açısından karşılaşılan en büyük sorun maliyet kontrolüdür. Yakıt fiyatı dalgalanmaları ve değişiklikler, havayolu yönetiminin kontrol etmesi gereken en büyük sorundur.
2.2.5 Boru Hattı Taşımacılığı
Boru hattı taşımacılığı, büyük ölçüde çoğu taşıma şekline kıyasla düşük hızda gerçekleşir. Boru hatları, içeriklerini beş milden daha az bir hızda taşıdıkları için hız açısından ana taşımacılık yöntemleri arasında son sıradadırlar. Boru hattı taşımacılığının en zorlu sorunlarından biri ürün hacminin buharlaşmasıdır. Ham petrolün hattan geçerken hacminin dörtte bir oranında buharlaşabildiği göz önüne alındığında, bu oldukça önemli bir sorundur. Hattın yapılması için gereken yatırımın boyutu da bir sorundur.
2.2.6 İntermodal Taşımacılık
İntermodal taşımacılık, çeşitli taşımacılık modlarının kombinasyonundan oluşur. Bu taşıma şekli, malzeme hareketini çok daha verimli hale getirir. Özel çevirme ekipmanı kullanılarak paletli ürünlerin binlerce pound ağırlığında bile olsa bile binlerce poundluk malzemeleri elleçleme konusunda sadece birkaç çalışanın gerekli olduğu tamamen otomatik tesisler gibi neredeyse tüm fiziksel dağıtım faaliyetlerini makineler yönetir.
🏬 Depolama
3.1 Depolamanın Önemi
Depolama, ürünleri gerektiğinde alıcıların kullanımına sunabilmek için onları saklama işlemidir. Depolama, gelecekteki talebe yönelik üretimi sürdürebilmek için bir şirkete üretimi yapma yeteneği sağlar. Depolama ihtiyacı, bir ürünün yalnızca belirli bir mevsimde üretildiği, ancak yıl boyunca talep edildiği durumlarda da ortaya çıkar. Aynı şekilde, belirli bir ürün yıl boyunca üretilirken yalnızca belirli bir mevsimde talep edilir.
3.2 Depo Türleri
3.2.1 Özel Depolar
Özel depolar, üreticilerin veya tüccarların kendi stoklarını saklamak için kullandıkları depolardır.
3.2.2 Genel Depolar
Genel depolar, genel halkın mallarını depolayabilmesi için kullanılan depolardır. Kira karşılığında herkes bu depolara ürünlerini depolayabilir.
3.2.3 Devlet Depoları
Devlet depoları, merkezi veya yerel hükümet veya kamu kuruluşları tarafından sahip, yönetilen ve kontrol edilen depolardır. Hem hükümet hem de özel işletmeler bu depoları ürünlerini depolamak için kullanabilir.
3.2.4 Gümrüklü Depolar
Gümrüklü depolar, ithal edilen eşyaların gümrük vergisi ödenene kadar alıcılara teslim edilmesine izin vermediği için devlet ve özel kuruluşlar tarafından kontrol edilen depolardır. Bu depolar genellikle limanlar yakınında bulunur ve genellikle liman otoriteleri tarafından işletilir.
3.2.5 Kooperatif Depolar
Kooperatif depolar, kooperatif ortaklarının en ekonomik koşullarda depolama imkanı sağlayan depolardır. Kooperatif üyeleri, topluluklara göre en iyi fiyatları sunarak depolama konusunda en avantajlı imkanlara sahip olurlar.
3.2.6 Otomatik Depolar
Otomatik depolar, bilgisayar ve robot teknolojisindeki ilerlemeler sayesinde artık birçok depoda otomatik özelliklere sahiptir. Otomatizasyon seviyesi bir konveyör bandının küçük bir alanda ürün taşımasından tüm depoyu yöneten sadece birkaç kişinin gerekli olduğu tamamen otomatik tesislere kadar değişir.
3.2.7 Kontrollü Ortamlı Depolar
Kontrollü ortamlı depolar, birçok ürünün saklandığı depolardır. Bu depolar, donmuş ürünler gibi özel taşıma koşulları gerektiren ürünleri depolamak için tasarlanmıştır. Deliklerden korunması gereken hassas ürünler için nem ve tozdan korumalı tesisler ve hassas bilgisayar ürünleri için temiz tesisler gibi kontrollü ortamlar sağlarlar.
3.2.8 Dağıtım Merkezleri
Dağıtım merkezleri, ürün depolamanın çok geçici bir faaliyet olarak kabul edildiği depolardır. Bu depolar, birçok tedarikçiden ürün alındığı ve birçok müşteriye hızla gönderildiği bir dağıtım sisteminin noktaları olarak hizmet eder.
📦 Ambalajlama
4.1 Ambalajlamanın Önemi
Ambalajlama, bir ürünün paketlerini, kaplarını ve sargılarını tasarlama sürecidir. Birçok ürünün pazardaki başarı veya başarısızlığını belirlemede ambalajlama çok önemli bir rol oynar. Ürün ambalajının ana amacı, ürünü üreticiden perakendeciye veya dağıtıcıya taşırken korumaktır. Ambalajlama, lojistik içinde önemli bir bileşen olmasının yanı sıra, pazardaki bir ürünü görselleştirme stratejisi olarak da kullanılır ve tüketicinin dikkatini çekmek için ürüne cazip bir görünüm kazandırır. Birçok tüketici, bir ürünü satın almadan önce ambalajını değerlendirir, bu nedenle etkileyici ve çekici bir ambalaj ilk kez alıcıların ilgisini çekebilir.
4.2 Ambalajlama Süreci
Ambalajlama süreci dört aşamada gerçekleşir:
- Ürünün ambalajlanması: Ürünün kendisinin paketlenmesine örnek olarak, bir sabunun küçük bir kutuya konması.
- Ana kartonlama: Bu aşamada, paketlenen ürünler büyük kartonlara yerleştirilir ve miktar ele almayı kolaylaştırır.
- Birim yüklemesi: Birimin birleştirilmesi, büyük kartonların tek bir büyük birime yerleştirildiği ve nakliye, koruma ve depolama kolaylığı sağlandığı işlemi ifade eder.
- Konteynerize: Ürün birim yüklendiği aşamada, birim yükleme bir konteynere yerleştirilir ve taşımacılık için sert bir konteyner içerisine yerleştirilir.