Non-Uluslararası Silahlı Çatışmalar: Uluslararası İnsani Hukukta Teori ve Uygulama
Table of Contents
- Giriş
- Uluslararası Olmayan Silahlı Çatışmaların Tanımı
- Non-Uluslararası Silahlı Çatışmaların Sınıflandırılması
- Modern İnsani Uluslararası Hukukun Doğuşu
- Uluslararası Silahlı Çatışmalar ile Non-Uluslararası Silahlı Çatışmalar Arasındaki Farklılıklar
- Common Article 3 ve Ek Protokol 2 Hakkında
- Common Article 3: Hemfikirlik
- Common Article 3: Temel Haklar ve Görevler
- Ek Protokol 2: İçerik ve Uygulama Kapsamı
- Non-Uluslararası Silahlı Çatışmayı Tetikleyen Koşullar
- Non-Uluslararası Silahlı Çatışmanın Ortaya Çıkması ve Sonlanması
- Sonuç
📜 Non-Uluslararası Silahlı Çatışmalar: Tanım ve Sınıflandırma
Non-uluslararası silahlı çatışmalar, günümüzdeki çoğu savaşın karakterini oluşturan ve genellikle devlet sınırları içinde gerçekleşen silahlı çatışmalardır. Bu tür çatışmalar, en basit haliyle, bir egemen devletin hükümet güçleri ile düzenli silahlı gruplar arasında meydana gelir. Ancak, bazı durumlarda, devletlerin dahil olmadığı iki veya daha fazla düzenli silahlı grup arasında da non-uluslararası silahlı çatışma gerçekleşebilir.
Non-uluslararası silahlı çatışmalar ile uluslararası silahlı çatışmalar arasındaki fark, bu çatışmaları çevreleyen hukukun niteliği ve kapsamıdır. Uluslararası silahlı çatışmalarda, çeşitli uluslararası sözleşmeler ve protokoller geçerlidirken, non-uluslararası silahlı çatışmalarda ise yalnızca belirli bir hukuki çerçeve bulunmaktadır.
✨ Common Article 3 ve Ek Protokol 2, Non-Uluslararası Silahlı Çatışmalara İlişkin Esaslar
Non-uluslararası silahlı çatışmaların hukuki düzenlemesi, uluslararası insani hukukun genel ilkeleri ve belirli sözleşmeler tarafından sağlanır. Non-uluslararası silahlı çatışmalar için ana norm, Cenevre Sözleşmeleri'nin 1949 yılında kabul edilen ortak 3. maddesidir. Bu madde, sivillere ve çatışma dışındaki kişilere minimum bir koruma sağlamaktadır.
Ayrıca, Ek Protokol 2, 1977 yılında kabul edilmiştir ve common article 3'ün eksikliklerini tamamlamak ve non-uluslararası silahlı çatışmalara ilişkin daha ayrıntılı bir düzenleme sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. Ek Protokol 2, belirli kişilere (tutuklular, yaralılar ve sivil halk) temel korumayı garanti altına alır. Bununla birlikte, Ek Protokol 2'nin uygulama kapsamı common article 3'ten daha sınırlıdır ve yalnızca devletin dahil olduğu çatışmalara uygulanır.
Non-uluslararası silahlı çatışmanın ortaya çıkması için iki temel koşul vardır: non-devlet aktörlerin bir minimum düzeyde örgütlenmiş olması ve çatışmanın bir minimum düzeyde şiddete sahip olması. Bu koşullar sağlandığında, ihlallerin önlenmesi ve çatışmanın insanlık dışı durumların iyileştirilmesi için uluslararası insani hukukun ilgili hükümleri uygulanır.
Non-uluslararası silahlı çatışmalar, çatışmanın sona ermesine kadar uluslararası insani hukuk kurallarının geçerli olduğu son derece karmaşık ve çetrefilli süreçlerdir. Örneğin, Kolombiya'da hükümet ile FARC isyancı hareketi arasında 2016'da bir barış anlaşması imzalanmasıyla çatışma sona ermiştir.
Sonuç olarak, non-uluslararası silahlı çatışmaların hukuki düzenlemesi, hem uluslararası insani hukukun temel ilkeleri olan common article 3'ün sağladığı minimum korumayı hem de belirli durumlarda devreye giren Ek Protokol 2'nin daha ayrıntılı hükümlerini içermektedir. Bu hükümler, sivillerin ve diğer korumasız kişilerin haklarını ve güvenliğini sağlamak için hayati öneme sahiptir.
Highlights
- Non-uluslararası silahlı çatışmalar, günümüzdeki savaşların çoğunluğunu oluşturur.
- Non-uluslararası silahlı çatışmalar, genellikle bir devletin hükümet güçleri ile düzenli silahlı gruplar arasında gerçekleşir.
- Common Article 3, non-uluslararası silahlı çatışmalarda sivillere ve çatışma dışındaki kişilere minimum koruma sağlar.
- Ek Protokol 2, non-uluslararası silahlı çatışmalarda belirli kişilere temel koruma sağlar.
- Non-uluslararası silahlı çatışma, örgütlenme ve şiddetin belirli bir minimum düzeyini gerektirir.
- Non-uluslararası silahlı çatışmanın sona ermesi, barış anlaşmaları veya çatışmaya dahil olan taraflar arasında anlaşmalarla işaretlenebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Q: Non-uluslararası silahlı çatışmalar ne anlama gelir?
A: Non-uluslararası silahlı çatışmalar, devletler arası olmayan ve genellikle devlet sınırları içinde gerçekleşen silahlı çatışmalardır.
Q: Non-uluslararası silahlı çatışmaların hukuki düzenlemesi nasıldır?
A: Non-uluslararası silahlı çatışmaların hukuki düzenlemesi, Common Article 3 ve Ek Protokol 2 gibi uluslararası insani hukukun belirli hükümleri tarafından sağlanır.
Q: Common Article 3 ne sağlar?
A: Common Article 3, non-uluslararası silahlı çatışmalarda sivillere ve çatışma dışındaki kişilere minimum koruma sağlar.
Q: Ek Protokol 2 neyi düzenler?
A: Ek Protokol 2, non-uluslararası silahlı çatışmalarda belirli kişilere (tutuklular, yaralılar ve sivil halk) temel koruma sağlar.
Q: Non-uluslararası silahlı çatışmanın sona ermesi nasıl işaretlenir?
A: Non-uluslararası silahlı çatışmanın sona ermesi, barış anlaşmaları veya çatışmaya dahil olan taraflar arasında anlaşmalarla işaretlenebilir.