Seboreik Keratozlar: Belirtiler, Tedavi ve Önleme Hakkında Bilgi
İçindekiler
- Seboreik Keratoz Nedir?
- Seboreik Keratozların Özellikleri
- Seboreik Keratozların Belirtileri
- Seboreik Keratozların Nedenleri
- Seboreik Keratoz Teşhisi Nasıl Konur?
- Seboreik Keratozların Tedavisi
- Seboreik Keratozlar İle İlgili Yanlış İnanışlar
- Seboreik Keratozların Önlenmesi
- Seboreik Keratozlar Hakkında Sık Sorulan Sorular
- Kaynaklar
Seboreik Keratoz Nedir?
🔍 Seboreik keratoz, dünya genelinde birçok yetişkinin etkilendiği çok yaygın bir büyümedir. Seboreik keratozlar, benli hücrelerden ziyade farklı bir tür deri hücresinden oluşan, pigmente hücreler gibi değildir. Yüzeylerinde biriken birçok ölü deri tabakasıyla kendilerine özgü kaba, kabuklu bir doku kazandırır. Bu tür lezyonların çoğunun vücut üst kısmında, baş ve gövdede olmasıyla "seboreik" kelimesiyle ifade edilirken, "keratoz" kelimesi de kabuklu, mumlu, pullu, siğilsi görünümlerine atıfta bulunur. Bu lezyonlar yaşlandıkça hemen hemen herkeste ortaya çıkar. 40'lı yaşlarda, hatta 30'lu yaşlarda dahi bu büyümeler oluşmaya başlayabilir. Ancak 50'li yaşlara geldiğimizde, insanların çoğunun bir veya birkaç seboreik keratoz geliştireceği söylenebilir. Bu büyümeler vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir, ancak daha önce belirtildiği gibi genellikle gövde ve baş bölgesinde daha sık görülür. Boyutları ve renkleri, toplu iğne başı kadar küçükten beş veya altı santimetre çapında olanlara kadar değişir. Renkleri etten renksiz, beyaz, pembemsi hatta kahverengi tonlarından siyaha kadar değişebilir. Doku yapısı, yapışıp kalmış gibidir ve kabaca kesikli, pullu, mumlu bir görünüşe sahiptir.
Seboreik Keratozların Özellikleri
🔍 Seboreik keratozlar, normalde zararsızdır ve genellikle hastalığa neden olmazlar. Ancak bazı durumlarda rahatsız edici olabilirler. Büyüklükleri ve konumlarına bağlı olarak kaşıntıya neden olabilir, tahrişe yol açabilir ve cilt üzerinde sürtünmelere maruz kaldığında ağrıya neden olabilirler. Seboreik keratozlar genellikle benign olmalarına rağmen (kanserleşme eğiliminde olmayan tümörler), bazen cilt kanseriyle karıştırılabilirler. Hızlı bir şekilde büyüyebilir, kanayabilir ve çok siyah renkli olabilirler. Bu nedenle, deri kanseri belirtilerine benzeyen özellikler göstermeleri durumunda bir uzmana başvurmanız önemlidir. Seboreik keratozların diğer bir problemi ise giysilere, kıyafet askılarına veya tıraş sırasında kazara kesilebilmesidir. Ancak genellikle bu büyümeler zararsız oldukları için tedavi gerektirmezler. Ancak büyük ölçüde rahatsızlık veriyorsa veya estetik nedenlerle alınmak isteniyorsa uzman bir hekim tarafından çıkarılabilirler.
Seboreik Keratozların Belirtileri
🔍 Seboreik keratozlar genellikle aşağıdaki belirtilerle kendini gösterir:
- Ciltte kabarık, yüzeyine yapışık lezyonlar
- Kabuklu, pullu, çok katmanlı yapı
- Çeşitli renklerde olabilir (etten renksiz, beyaz, pembemsi, kahverengi, siyah)
- Boyutları değişebilir (toplu iğne başı kadar küçükten beş veya altı santimetre çapında olanlara kadar)
- Kaşıntı veya tahrişe neden olabilir
Seboreik Keratozların Nedenleri
🔍 Seboreik keratozların kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak bazı faktörlerin bu büyümelerin oluşumunu etkileyebileceği düşünülmektedir. Yaşlanma süreciyle ilişkilendirilmiş olsa da, seboreik keratozlar genç yaşlarda da görülebilir. Ayrıca genetik yatkınlık, aşırı güneş maruziyeti, hormonal değişiklikler ve bazı medikal durumlar da risk faktörleri arasında sayılabilir. Bununla birlikte, bu büyümelerin tam olarak neden ortaya çıktığı hala belirlenmemiştir.
Seboreik Keratoz Teşhisi Nasıl Konur?
🔍 Seboreik keratozlar genellikle görsel bir muayene ile teşhis edilebilir. Doktor, büyümenin rengine, boyutuna, şekline ve diğer özelliklerine bakarak bir seboreik keratoz olup olmadığını belirleyebilir. Bununla birlikte, nadir durumlarda, büyümenin cilt kanseri veya başka bir cilt rahatsızlığıyla ilgili olup olmadığını dışlamak için bir biyopsi yapılabilir. Biyopsi sonucunda kesin teşhis konulabilir.
Seboreik Keratozların Tedavisi
🔍 Seboreik keratozların tedavi edilmesi genellikle gerekli değildir, çünkü genellikle zararsızdırlar ve herhangi bir sağlık sorununa neden olmazlar. Ancak büyük ölçüde rahatsızlık veriyorsa, estetik nedenlerle çıkarılması isteniyorsa veya kanserleşme riski taşıdığından şüphe ediliyorsa, bir dermatologa başvurulmalıdır. Seboreik keratozları çıkarmak için en yaygın yöntem, sıvı nitrojenle dondurarak (kriyoterapi) veya cerrahi olarak çıkarmaktır. Bu prosedürler genellikle hızlı ve etkili sonuçlar verir.
Seboreik Keratozlar İle İlgili Yanlış İnanışlar
🔍 Seboreik keratozlarla ilgili bazı yanlış inanışlar vardır. Bazı insanlar, seboreik keratozların bulaşıcı olduğunu düşünebilir, ancak bu yanlıştır. Seboreik keratozlar, enfeksiyon veya başka bir hastalık nedeniyle oluşmazlar, bu yüzden başkasına bulaşmazlar. Ayrıca, seboreik keratozların kansere dönüşme riski çok düşüktür. Bununla birlikte, kanserleşme belirtileri gösterdiği düşünülürse mutlaka bir doktora danışılmalıdır.
Seboreik Keratozların Önlenmesi
🔍 Seboreik keratozları tamamen önlemek mümkün değildir çünkü kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak güneşe aşırı maruziyeti önlemek, cildi düzenli olarak nemlendirmek, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve düzenli olarak cilt muayeneleri yaptırmak gibi önlemler almak, cilt sağlığının genel iyiliğini korumaya yardımcı olabilir.
Seboreik Keratozlar Hakkında Sık Sorulan Sorular
S: Seboreik keratozlar tehlikeli midir?
C: Seboreik keratozlar genellikle zararsızdır ve sağlık sorunlarına neden olmazlar. Ancak bazı durumlarda kanserle karıştırılabilir, bu yüzden belirtiler gösterdiği durumlarda bir uzmana danışmak önemlidir.
S: Seboreik keratozlar tedavi edilmelidir mi?
C: Seboreik keratozlar tedavi gerektirmez, ancak büyük ölçüde rahatsızlık veriyorsa veya estetik olarak rahatsızlık veriyorsa çıkarılabilir.
S: Seboreik keratozlar nasıl çıkarılır?
C: Seboreik keratozlar genellikle dondurarak (kriyoterapi) veya cerrahi olarak çıkarılır.
S: Seboreik keratozlarla nasıl başa çıkabilirim?
C: Seboreik keratozlar genellikle zararsızdır, bu yüzden çoğu zaman tedavi gerektirmezler. Bununla birlikte, rahatsızlık veriyorsa veya estetik olarak rahatsızlık veriyorsa, bir dermatologa danışmanız önemlidir.
S: Seboreik keratozlar yayılabilir mi?
C: Seboreik keratozlar bulaşıcı değildir ve başkalarına bulaşma riski yoktur.
S: Seboreik keratozları önlemek mümkün müdür?
C: Seboreik keratozların kesin nedenleri bilinmediği için tamamen önlemek mümkün değildir. Ancak güneşe aşırı maruziyeti önlemek, cildi düzenli olarak nemlendirmek ve düzenli cilt muayeneleri yaptırmak gibi önlemler almak, cilt sağlığını koruma açısından önemlidir.
Kaynaklar